Dự kiến sửa đổi, bổ sung 31 điều Luật Giáo dục đại học
(Ảnh minh họa: BÙI TUẤN)
Tại sao phải sửa đổi Luật Giáo dục đại học?
Sau 5 năm ban hành, Luật Giáo dục đại học (GDĐH) năm 2012 đã bộc lộ nhiều bất cập trước yêu cầu mới của thực tiễn quản lý, tổ chức và hoạt động giáo dục đại học trong điều kiện phát triển kinh tế - xã hội và hội nhập quốc tế ngày càng sâu rộng. Những hạn chế, bất cập của Luật GDĐH năm 2012 đã trở thành những điểm nghẽn, nút thắt trong quá trình thực hiện đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục đại học.
Báo cáo đánh giá tác động của Luật GDĐH 2012 do Bộ GD-ĐT thực hiện cho thấy nhiều chính sách không còn phù hợp với thực tế. Luật GDĐH năm 2012 chưa quy định rõ về quyền tự chủ đại học và quản trị đại học; Các quy định về tài chính, tài sản chưa hoàn toàn phù hợp với chủ trương thực hiện tự chủ đại học; Quyền tự chủ trong hoạt động chuyên môn (đào tạo, khoa học và công nghệ, hợp tác quốc tế…) của các cơ sở GDĐH còn bị hạn chế; Quản lý đào tạo còn chưa phù hợp với xu hướng quốc tế; Quản lý nhà nước còn nhiều điểm chưa phù hợp với điều kiện tự chủ đại học…
Hơn nữa, sau thời điểm Luật GDĐH có hiệu lực, hàng loạt chủ trương, chính sách của Đảng, văn bản pháp luật của Nhà nước mới ra đời có ảnh hưởng trực tiếp đến việc thực hiện Luật GDĐH khiến cho một số quy định về thẩm quyền ban hành văn bản, các tiêu chuẩn, nhiệm vụ quản lý nhà nước về giáo dục ... được quy định tại Luật GDĐH không còn phù hợp với các quy định của pháp luật hiện hành. Cùng với đó, những nội dung mới đặt ra trong Nghị quyết số 29 của Trung ương Đảng; những vấn đề và xu hướng mới đặt ra từ thực tiễn của Việt Nam cũng như các nước tiên tiến trên thế giới… đặt ra cho GDĐH những vấn đề bất cập cần giải quyết để đào tạo nguồn nhân lực đáp ứng yêu cầu phát triển của đất nước.
Vì vậy, Dự thảo Luật GDĐH đề xuất sửa đổi 39/73 điều, chiếm 53% tổng số điều của Luật GDĐH năm 2012 và bổ sung hai điều, tập trung vào bốn nhóm chính sách lớn: Mở rộng phạm vi và nâng cao hiệu quả tự chủ đại học; Đổi mới quản trị đại học; Đổi mới quản lý đào tạo; Đổi mới quản lý nhà nước trong điều kiện tự chủ đại học.
Việc xây dựng Dự án Luật cũng sẽ thể chế hóa quan điểm đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục đại học của Đảng và Nhà nước, đáp ứng yêu cầu của thực tiễn để phát triển và hội nhập quốc tế.
Cân nhắc sửa toàn bộ Luật GDĐH
Qua lấy ý kiến góp ý của các cơ quan: Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Ủy ban Văn hóa, Giáo dục, Thanh niên, Thiếu niên và Nhi đồng của Quốc hội (UBVHGDTNTNNĐQH)…, Bộ GD-ĐT đã phối hợp với các cơ quan liên quan nghiên cứu, tiếp thu để chỉnh lý Dự án Luật với tổng cộng 31 vấn đề, trong đó dự kiến tiếp thu 16 vấn đề, giải trình 12 vấn đề và tiếp tục nghiên cứu ba vấn đề.
Trong đó, tiếp thu ý kiến của Thường trực UBVHGDTNTNNĐQH đề nghị “Dự thảo Luật trình sửa đổi 39/73 điều, bổ sung hai điều nhưng có những vấn đề chưa phải là cốt lõi”, cơ quan soạn thảo đã rà soát lại, lược bỏ một số điều chưa phải là cốt lõi, dự kiến đề xuất sửa đổi, bổ sung 31/73 điều.
Ngoài ra, Dự thảo Luật đã chỉnh lý một số nội dung như: quy định rõ điều kiện để cơ sở GDĐH được tự chủ; hoàn thiện các quy định liên quan đến Hội đồng trường…
Trong số 12 vấn đề giải trình, có ý kiến đề nghị cân nhắc rà soát lại phạm vi sửa đổi toàn diện Luật vì số lượng điều khoản được lựa chọn sửa đổi, bổ sung tương đối lớn và liên quan đến hầu hết các vấn đề cơ bản, quan trọng của Luật GDĐH 2012.
Về vấn đề này, bà Nguyễn Thị Kim Phụng, Vụ trưởng Vụ Giáo dục đại học, Bộ GD-ĐT,Thành viên Ban soạn thảo cho biết, Dự thảo Luật đã bao quát hầu hết các vấn đề cần sửa đổi, bổ sung đối với Luật GDĐH năm 2012, và các nội dung này đã được tích hợp trong bốn chính sách cần sửa đổi, bổ sung của Dự án Luật. Do vậy, cơ quan soạn thảo đề xuất được giữ tên của dự thảo Luật như đã được phê duyệt tại Nghị quyết số 34/2017/QH14 là: Luật Sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật GDĐH nhằm giải quyết một số vấn đề bức xúc và vướng mắc của GDĐH hiện nay. Tuy nhiên, tại Kỳ họp tháng 5-2018, nếu Quốc hội yêu cầu xây dựng Luật GDĐH sửa đổi, bổ sung thì Cơ quan soạn thảo tiếp tục rà lại và thực hiện theo Nghị quyết của Quốc hội.
Theo nhandan
