Trong đó, có 5 thôn được đưa vào Dự án điều chỉnh, mở rộng Dự án quy hoạch, sắp xếp ổn định dân di cư tự do vùng Ea Lang gồm: Ea Uôl, Ea Lang, Ea Bar, Cư Rang, Cư Tê với 1.065 hộ, 7.097 khẩu (không có thôn Ea Rớt), triển khai thực hiện trong giai đoạn 2012 - 2020. Đến nay, những hạng mục trong Dự án được đầu tư cơ bản hoàn thành và bước đầu phát huy hiệu quả.

Với tổng số vốn được phê duyệt thực hiện Dự án là 75,1 tỷ đồng để xây dựng kết cấu hạ tầng trong 5 thôn đồng bào Hmông, đến nay đã thực hiện và giải ngân được 60,5 tỷ đồng. Số vốn còn lại đã được phê duyệt và đang tiếp tục triển khai. Nhiều hạng mục như: đường điện lưới trung hạ thế, trạm biến áp, đường giao thông, trường học đã được thực hiện, tạo điều kiện thuận lợi trong giao thông, sản xuất, phát triển kinh tế - xã hội, góp phần nâng cao đời sống cho hàng nghìn hộ đồng bào dân tộc Hmông ở Cư Pui. Hiện nay, 100% hộ dân nằm trong vùng dự án đã được sử dụng điện lưới phục vụ sinh hoạt và sản xuất. Bà Ma Thị Sú, làm nghề may áo váy truyền thống ở thôn Ea Lang phấn khởi: "Ngay khi có điện lưới, gia đình mình đã mua 3 chiếc máy khâu và 1 máy vắt sổ chạy bằng điện. Sử dụng máy khâu chạy bằng điện, áo váy may vừa nhanh lại không vất vả. Có điện con cái học hành thuận lợi hơn. Ngoài ra gia đình mình cũng đã mua quạt điện, ti vi, máy giặt để dùng".

Trường Tiểu học Cư Pui 2 được xây dựng khang trang.

Trước khi thực hiện dự án, hệ thống đường giao thông vào các thôn chủ yếu là những lối mòn, dốc, đầy ổ gà khiến việc đi lại hết sức khó khăn, nhất là vào mùa mưa. Đến nay đường giao thông vào vùng dự án, giao thông nội vùng của 5 thôn đồng bào Hmông cơ bản đã được bê tông hoặc nhựa hóa từ nguồn vốn, trong đó Dự án điều chỉnh, mở rộng Dự án quy hoạch, sắp xếp ổn định dân di cư tự do vùng Ea Lang đầu tư thảm nhựa và đổ bê tông hơn 17 km đường. Điều đáng mừng là trong quá trình làm đường, hàng chục hộ đồng bào Hmông đã đồng lòng hiến hơn 10.000 m2 đất, hoa màu, cà phê mà không cần đền bù. Anh Sùng Văn Phìn (ở thôn Ea Bar) đã hiến gần 300 m2 đất, 50 cây cà phê bày tỏ: "Trước đây đường vào thôn khó đi lắm. Mùa mưa chỉ có đi bộ chứ xe máy đi không được. Nhờ dự án, đường ở đây đã được nhựa hóa hoặc bê tông hóa nên việc đi lại rất thuận lợi".

Đổi thay rõ nét nhất là việc xây dựng cơ sở vật chất trường học. Số lượng học sinh ở 6 thôn đồng bào Hmông của xã Cư Pui khá đông với gần 2.000 học sinh, trong khi phòng học thiếu lại tạm bợ nên việc dạy và học gặp rất nhiều khó khăn. Nhờ nguồn vốn hỗ trợ từ các dự án như: Kiên cố trường lớp học, giảm nghèo, nông thôn mới..., đến nay phòng học ở tất cả các điểm trường đã được xây dựng kiên cố. Riêng Dự án điều chỉnh, mở rộng Dự án quy hoạch, sắp xếp ổn định dân di cư tự do vùng Ea Lang đã đầu tư xây dựng xong 16 phòng học kiên cố (4 phòng mẫu giáo, 4 phòng tiểu học, 8 phòng THCS) và hiện đang tiếp tục triển khai xây dựng thêm 6 phòng học, nhà hiệu bộ cho điểm Trường THCS Ea Lang; xây cổng trường, sân chơi cho trường mầm non trị giá 11,3 tỷ đồng từ nguồn vốn… Đến nay cơ sở vật chất trường học ở 5 thôn trong vùng dự án đã cơ bản đáp ứng được nhu cầu dạy và học. Đặc biệt, điểm Trường THCS Ea Lang được xây dựng và đưa vào sử dụng đã giúp hơn 300 học sinh lớp 6, lớp 7 của 6 thôn đồng bào Hmông không phải đi học xa hơn 10 km.

Bà Lý Thị Sú ở thôn Ea Lang may áo váy truyền thống bằng máy may điện.

Hiện nay Dự án điều chỉnh, mở rộng Dự án quy hoạch, sắp xếp ổn định dân di cư tự do vùng Ea Lang đang tiếp tục đầu tư xây dựng 2 nhà sinh hoạt cộng đồng tại thôn Cư Rang và thôn Ea Lang trị giá 2,6 tỷ đồng. Ông Hoàng Văn Quả, Trưởng thôn Ea Lang cho biết: "Năm 2019 thôn Ea Lang đã được công nhận là thôn văn hóa. Năm nay thôn lại được Nhà nước đầu tư xây dựng 1 nhà sinh hoạt cộng đồng trị giá 1,3 tỷ đồng nên bà con rất phấn khởi. Các hộ dân trong thôn đã đóng góp được 250 triệu đồng mua đất bàn giao cho nhà thầu để tiến hành xây dựng".

Tùng Lâm

(Theo Baodaklak.vn)